İnsanların geliştirdiklerinize nasıl tepki verdiğini anlama.

Kullanıcı deneyimi araştırmacıları, insanların ürünlerle etkileşimini inceler. Arne de Booij, kullanıcı deneyimi ve online gizlilik uzmanı olarak görev yapıyor. Gizlilik ve Güvenlik alanında Mühendislik Bölümü Yöneticisi olan Stephan Micklitz ise gizlilik ve güvenlik araçları geliştirmeye odaklanıyor.

Arne de Booij, Google'da çalışan bir kullanıcı deneyimi araştırmacısı olarak kullanıcıların gizlilik ve güvenlik araçlarıyla nasıl etkileşimde bulunduğunu analiz ediyorsunuz. Neler öğrendiniz?

Google Kullanıcı Deneyimi Araştırma Müdürü Arne de Booij: Kulağa bariz bir şey gibi gelebilir ama insanlar internette güvende olmak istiyor. Verilerinin gizli tutulmasını istiyor. Son yıllarda internetin boyut olarak büyümesi ve daha karmaşık hale gelmesiyle birlikte insanlar ne kadar güvende olduklarını ve gizliliklerinin yeterince korunup korunmadığını sorgulamaya başladı. Günümüzde herkesin interneti ne kadar fazla kullandığı düşünüldüğünde, bir de okuduğumuz veri sızıntısı haberleri hesaba katıldığında bu soruların sorulması gayet doğal.

Sohbet sırasında: Kullanıcı deneyimi araştırmacısı Arne de Booij (solda) ve yazılım mühendisi Stephan Micklitz

Peki konu gizlilik ve güvenlik olduğunda insanlar internette nasıl davranıyor?

De Booij: Son yıllarda dünyanın pek çok yerinde kullanıcılarla araştırmalar yaptık. Hepsi gizliliğin çok önemli olduğunu söylüyordu. Gerçek şu ki insanlar gizlilik bilgilerini okumaya veya gizlilik ayarlarını düzenlemeye fazla vakit harcamak istemiyor. Diğer araştırmalar, kullanıcıların tanımadıkları web sitelerinde tereddüt etmeden iletişim bilgilerini girdiğini gösteriyor. Örneğin, bir yarışmaya katılmak için bilgilerini girebiliyorlar. Dolayısıyla, verileri nasıl kullandığımız konusunda şeffaf olmak ve kullanıcılara internet deneyimlerini kendilerine uygun şekilde yönetmelerini sağlayan kullanımı kolay kontroller sunmak Google gibi şirketlerin görevidir.

"Bunu insanlara anlayabilecekleri şekilde açıklamak bizim işimiz."

Arne de Booij

Stephan Micklitz, veri gizliliği ve güvenliğini sağlamakla sorumlu biri olarak bundan ne gibi sonuçlar çıkarırsınız?

Micklitz: Amacımız, kullanıcıların kendi verileri üzerinde kontrol sahibi olmasını sağlayan hizmetler geliştirmeye devam etmektir. İnsanlar genellikle bir sorun çıkana kadar veri gizliliği ve güvenliği konularıyla fazla ilgilenmiyor. Mesela hesapları saldırıya uğrarsa veya haberlerde kötü bir şey olduğunu okurlarsa bu konuların üzerine eğiliyorlar. Önemli olan, kullanıcıların o anlarda online etkinliklerini kontrol etmeyi ve gerekirse şifrelerini değiştirmeyi bilmeleri.

De Booij: Gerçek şu ki kimse sabah kalkıp kendi kendine, "Şu anda Google Hesabımın gizlilik ayarlarını kontrol etsem iyi olur" diye düşünmüyor. O işler öyle olmuyor. Veri gizliliği ve güvenliği, çoğumuzun ilgilenmeyi ertelediği konular arasında yer alıyor. İşte bu yüzden son yıllarda kullanıcıları ayarlarını düzenli olarak kontrol etmeleri konusunda teşvik etmeye başladık.

Peki daha iyi ürünler geliştirmenize yardımcı olan bilgileri nasıl ediniyorsunuz?

De Booij: Bunun için çeşitli seçenekler var. İnternet anketleri, kullanıcıların Google Hesabı gibi bir uygulamada nasıl gezindiğini analiz etmek açısından faydalıdır. İnsanların görüşlerini ve duygularını öğrenmek istiyorsanız bire bir görüşme iyi bir seçenektir. Kültürel farklılıklar hakkında daha fazla bilgi edinmek istediğimizde ise tüm dünyada anketler yapıyoruz. Bunun için sokaklara çıkıyor, pazar araştırması stüdyolarına gidiyor, hatta kullanıcıların evini bile ziyaret ediyoruz. Özellikle ev ziyaretleri ilginç oluyor. Zira orada kullanıcılar kendi cihazlarına ve verilerine erişebildikleri için daha gerçekçi kullanıcı davranışları sergiliyorlar.

Arne de Booij (solda), deneysel psikoloji alanında yüksek lisans diplomasını Groningen Üniversitesi'nden, mühendislik doktorasını ise Eindhoven Teknoloji Üniversitesi'nden aldı. Arne de Booij şöyle diyor: “Kullanıcı deneyimi araştırmacıları, kullanıcı ihtiyaçlarının dikkate alınmasını sağlar."

Bir örnek verebilir misiniz?

De Booij: Bir keresinde birkaç meslektaşım Google Hesabı hakkında konuşmak için Japonya'da bir kadının evine gitmişti. Kadının hizmet konusunda bilgisi yoktu. Ancak onu açtığında içgüdüsel olarak monitörü bizim göremeyeceğimiz tarafa çevirdi. Google Hesabı'nın işleyişini, bilgileri nasıl silebileceğini ve Google'ın verileri nasıl kullanacağını seçmeyi öğrendiğinde hem sevinmiş hem de şaşırmıştı.

Stephan Micklitz, siz de böyle görüşmelere tanık oldunuz mu?

Micklitz: Evet. Mesela o zamanlar Google Hesabı'nın prototipini oluştururken test edip insanların tepkilerini görmek istemiştik. İlk katılımcı sayfayı açtı ve hiçbir şey yapmadan uzun süre ekrana bakakaldı. Sonra ikinci katılımcı geldi ve tam olarak aynı tepkiyi verdi. Kendi kendime, "Anlaşıldı, düşündüğüm gibi olmayacak" dedim. O kullanıcıların Google Hesap Özeti'ni anlamadığı belliydi.

"Kullanıcı deneyimi araştırması, geliştirme sürecinde önemli bir rol oynuyor."

Stephan Micklitz

Sonuç olarak kullanıcı arayüzünü yeniden düzenlediniz mi?

Micklitz: Hem de kaç kere. Ürünü kullanıcıların kolayca erişebileceği ve anlayabileceği hale getirene kadar çalıştık.

O halde kullanıcı deneyimi araştırmasının hizmet üzerinde esaslı iyileştirmeler yapmanıza yardımcı olduğunu söyleyebilir misiniz?

Micklitz: Geliştirme sürecinde gerçekten önemli bir rol oynadığı kesin. Mesela şu anda Google Hesabı'nın bir parçası olan Etkin Olmayan Hesap Yöneticisi üzerinde çalıştığımız zamanlarda kullanıcı deneyimi araştırmasının faydasını görmüştük. Etkin Olmayan Hesap Yöneticisi, kullanıcıların belirli bir süre etkin olmamaları halinde verilerine nasıl bir işlem uygulanacağına karar vermelerine olanak tanır. Bu, yepyeni bir üründü. Rakiplerimizden hiçbiri daha önce böyle bir ürün çıkarmamıştı. Bir prototip geliştirdik, test ettik ve ikinci prototipi geliştirdik. Bu döngüyü defalarca yaşadıktan sonra kullanıcılarımızın beğeniyle karşıladığı bir ürün ortaya koymayı başardık.

Araştırmalarınızın somut değişiklikler getirdiğini görmek oldukça tatmin edici olmalı.

De Booij: Bu işin güzel yanı da bu. Kullanıcı ihtiyaçlarının dikkate alınmasını sağlıyoruz.

Fotoğraflar: Conny Mirbach

Siber güvenlikteki gelişmeler

Dünyada internette güvenliğini sağladığımız kişilerin sayısı herkesten fazla. Google'ın bunu nasıl başardığını öğrenin.

Daha fazla bilgi